Flickr.com/NBP
Adam Glapiński może zostać postawiony przed Trybunałem Stanu, ale wyciągnięcie odpowiedzialności wobec szefa NBP może być niewykonalne.
Nowa sejmowa większość ma wystarczają liczbę głosów w Sejmie do postawienia przed Trybunałem Stanu (TS) prezesa NBP. Z ostatnich wypowiedzi Donalda Tuska i Szymona Hołownia wynika, że prowadzone są w tej sprawie pogłębione analizy i dyskusje. Sęk w tym, że przegłosowanie wniosku to jeden krok, a drugim jest skazanie. Adam Glapiński może tego drugiego kroku uniknąć.
Przewodniczącym TS jest z mocy konstytucji pierwszy prezes Sądu Najwyższego, czyli w tej chwili Małgorzata Manowska. Sejm do Trybunału wybiera 18 członków i orzeka dwuinstancyjnie. W pierwszej instancji jest to skład pięcioosobowy, a w drugiej siedmioosobowy. W obu przypadkach składowi przewodniczy Małgorzata Manowska.
Małgorzata Manowska i regulamin
Dzisiejsze wydanie „Gazety Wyborczej” informuje, że Małgorzata Manowska może dowolnie decydować o składach orzekających w sprawach rozpatrywanych przez TS.
Takie zapisy są w regulaminie TS, który nie był zmieniany od 40 lat. W tym czasie zaszły w sądownictwie duże zmiany. Sędziowie są wyznaczani przez System Losowego Przydziału Spraw.
W 2021 r. miała miejsce nowelizacja ustawy o TS. PiS zapisał w niej, że regulamin nie może być zmieniony przez Sejm, tylko przez członków TS. Małgorzata Manowska zapisała także w regulaminie, że może on być zmieniony przez uchwałę, którą zaproponuje sam przewodniczący Trybunału Stanu. Ta zmiana oznacza, że tylko Manowska może wyznaczyć składy orzekające i nie można jej tego prawa bez jej zgody odebrać przez zmianę regulaminu i np. wprowadzenie zasady losowania sędziów.
Sejm wybrał do TS sześciu sędziów z rekomendacji PiS, co wynikało z parytetu. Jak postawienie Adama Glapińskiego przed TS mogłoby wyglądać w praktyce?
Sejm zgadza się na pociągnięcie do odpowiedzialności prezesa NBP. Sprawa trafia do TS, a Małgorzata Manowska w pierwszej instancji wyznacza do orzekania dwóch sędziów z PiS, dzięki czemu wspólnie mają większość, czyli trzech z pięciu.
W drugiej instancji Manowska musi wybrać innych sędziów. W sumie z PiS-u jest ich sześciu, więc nie stanowi to problemu. Pierwsza prezes Sądu Najwyższego wyznacza czterech z PiS-u i znowu ma większość, czyli pięciu z siedmiu.
Źródło: Gazeta Wyborcza
